Tranen in de kerk

We zijn inmiddels alweer bijna 2 weken verder!
Deze week stond eigenlijk in het punt van een kijkje nemen in het leven van de Guatemalanen in onze week Esperanza.
Dit begon eigenlijk vorige week zondag, toen we 's middags werden gebeld met de vraag of alle vrijwilligers zin hadden om naar de verjaardag van het zoontje van Angela, een vrouw die hier in de bibliotheek werkt, te gaan. Voor een feestje zijn we natuurlijk nooit te beroerd en dus stopten Alex, Jessye (een vriendin van Alex) en ik wat Nederlandse lekkernijtjes in een feestzakje en liepen we naar het huis van de jarige Job. Daar zaten we vervolgens chocoladetaart en tostadas te eten.
De vader des huizes vertelde over zijn baan. Als ik het goed heb verstaan (wat natuurlijk nog maar de vraag is), ontwerpt hij de patronen voor de kleding van het grote Amerikaanse bedrijf Old Navy. Te oordelen naar zijn huis en zijn verhalen, krijgt deze man, ondanks de hoge omzetten van het bedrijf, maar een heel schamel loontje. Eindelijk heb ik eens de andere kant van het Made in ... gezien.
Mijn culturele opsnuiving ging vrijdag verder, toen ik samen met Liz (leidster van Reforzamiento) en Pieter op bezoek ging bij families waarvan een kind niet meer naar ons project komt. Dit was een mooie gelegenheid om eens wat verder de straatjes in te gaan en goed te kunnen zien hoe de huizen hier er van binnen uitzien. Zo werden we bij een gezin uitgenodigd die een winkeltje aan huis had. Naja, aan huis, het miniwinkeltje wás hun huis. Naast het winkeltje hadden ze twee kamers: een slaapkamer en een woonkamer, beiden ongeveer drie bij drie meter... De kamers waren heel donker en de muren bestonden uit cementblokken, zonder behang ofzo, wat hier volgens mij best wel normaal is.
Bij dit gezin zijn we ruim een uur gebleven en werd er over van alles en nog wat gepraat.
Ik had mezelf de rol van luisteraar toegedeeld, wat me heel goed af ging. Helaas had ik nog net iets te veel moeite met het spaans om echt alles te kunnen verstaan.
Bij ons laatste adresje kregen we een enorm stuk taart, die de mensen zelf hadden gemaakt. Geloof het of niet, maar ik kon het gewoon niet op en heb mijn stuk daarom aan Pieter gegeven. Daar kreeg ik even later spijt van, want toen liep er een graatmagere hond langs ons die ik het meer had gegund.

De dag erna was de laatste dag van het weekje cultuur. Ik had al een tijd lang bij mijn medevrijwilligers gezeurd om naar de kerk te gaan. Niet om mezelf te bekeren, maar omdat ik 's avonds steeds muziek hoorde, wat blijkbaar bij alle kerken vandaan kwam.
Aangezien ik dol ben op muziek, en vooral op vrolijke latinmuziek, moest ik hier gewoon een keer naartoe. Gelukkig liet een verzoek van iemand die hier werkt om mee te gaan niet lang op zich wachten en gingen we rond een uur of zes richting het huis van Tirza, de vrouw die ons had uitgenodigd, om warme chocolademelk te drinken en zoete broodjes te eten. Na de konijntjes van haar dochtertje geaaid te hebben, was het zover: we gingen met onze sjaaltjes over ons hoofd naar de kerk toe.
Daar kwamen we meteen in een spektakel terecht. Om even iets duidelijk te maken: de mensen hier in de kerk zijn ontzettend emotioneel. Of dat iets te maken heeft met het feit dat bijna iedereen wel iemand kent die het slachtoffer is geworden van geweld, of dat het er mee te maken heeft dat iedereen hier gewoon zijn emoties meer uit, weet ik niet, maar één ding ik wel zeker: een kerkdienst gaat er heel anderd aan toe dan in Nederland.
Er werd net een droevig lied gespeeld en gezongen en de mensen waren echt intens verdrietig. Huilend en soms bijna krijsend werd het lied gezongen. Wanneer iemand dreigde in te storten, liepen één of twee personen die dienst hadden ofzo naar de extreem emotionele man of vrouw toe, vingen de persoon door er een doek omheen te slaan en wiegden de persoon langzaam zo ver naar beneden, dat hij of zijn op zijn of haar buik of in geknielde houding ging liggen. De doek werd vervolgens (wanneer het een vrouw betrof) over haar achterste neergelegd. De persoon bleef vervolgens het hele lied lang (en geloof me, dat was lang) op de grond liggen.
Maar na regen komt zonneschijn, dus toen dit lied voorbij was, kwam er een heel vrolijk lied waarbij de heer werd geprezen. Met geheven armen begon iedereen (inclusief wij vrijwilligers) te dansen en te klappen. Vrouwen trokken de sjaaltjes van hun hoofd en begonnen daarmee te zwaaien. De laatste tranen verdwenen en de mensen begonnen er gelukkig uit te zien. Het was opeens één groot feest.
Helaas kwam ook dit tot een einde en werd er weer een droevig lied ingezet. Dit was denk ik een nog verdrietiger lied dan de vorige, want de mensen werden nog emotioneler.
Afijn, om dit hele proces weer uit te leggen is een beetje overbodig, dus laten we doorgaan naar de preek. Er was een man die zijn (ontzettend lange) verhaal deed. Wat bijzonder is hier en wat niet super snel zou gebeuren in Nederland, was dat de mensen in de kerk reageerden op het verhaal door bijvoorbeeld 'Hallelujah' of 'A me' te roepen of door hard te klappen. Ook al had ik niet zo goed in de gaten wat er allemaal werd gezegd, uit beleefdheid heb ik ook een paar keer meegeklapt. Wat wel aardig was, was dat wij (de vrijwilligers) persoonlijk welkom werden geheten. Althans, dat maakte ik op uit het feit dat ik Benvenidos (welkom) hoorde en opeens iedereen omdraaide om naar ons te kijken.
Tussendoor was er nog tijd voor gebed. Een vrouw die zelf in de kerk zat stond op en ging bijna schreeuwend in het gebed voor. Na haar was een man aan de beurt.
Aan de einde van de dienst was er nog een laatste lied, waarbij veel mensen naar het podium liepen en daar in een knielhouding gingen zitten/liggen.
Na twee of drie uur (de tijd bij houden is niet mijn sterkste eigenschap) was de dienst afgelopen, werden we omhelst door een x aantal mensen en konden we weer op naar huis. In stilte liepen we allemaal voort om nadenken over wat we zojuist mee hadden gemaakt. Uitgeput kwamen we uiteindelijk weer in ons bedje terecht.

Oeps, ik zie dat mijn verhaal weer eens heel erg lang is geworden. Laat ik er maar eens mee stoppen, want over tien minuten gaat mijn volgende culturele avontuur van start: spaanse films met kleuters kijken!